Trần Khải Thanh Thủy
Cho đến giờ phút này khi đã xa Việt Nam hàng nghìn km, xa hẳn những người dân oan gầy gò, tả tơi, rách rưới..., ở giữa nơi xứ người giàu có, tôi vẫn thường nhớ tới họ, nhớ gương mặt đau khổ, nhàu nhĩ đến cái dáng “tiên thiên bất túc” chân dài chân ngắn, bước thấp, bước cao của họ do cuộc sống cực nhọc đưa lại, sau biết bao nhiêu chấn động thê thảm ở đời... Nhớ từng chi tiết, việc làm cụ thể của họ, những lời họ trao đổi hoặc trêu chọc lẫn nhau, mỗi khi đi đến tòa án hoặc cổng nhà ông lớn về:
- Bà con ơi, chính quyền nhân dân là chính quyền trị dân.
- Tòa án nhân dân là Tòa xử nhân dân — một người tiếp trong phấn kích, uất nghẹn.
Sợ chưa đủ để mọi người hiểu, người nọ giải thích thêm:
- Vì chỉ xử nhân dân mà thôi, không xử cấp bộ trưởng nào đâu.
Còn Công an nhân dân là Công an
nhăn răng dọa người dân, đặc biệt là dân oan Việt Nam, bớ bà con...
Những tiếng nói liên tiếp đuổi theo nhau:
- Quân đội nhân dân có nghĩa là Quân đội bỏ rơi nhân dân, mặc cho tàu cộng xâm lấn.
Ngôn ngữ quả là có tác động trực tiếp, như tiếng chim gọi đàn, hễ người này ngừng là người kia nói tiếp:
- Còn Uỷ ban nhân dân là Ủy ban trấn lột nhân dân.
- Đúng rồi, một người đàn ông vai hẹp, hông hẹp, ngực lép vì thiếu đói, quê tận Đồng Tháp, nơi “đểu nhất có tên bác Hồ”, bình...loạn tiếp:
- Không trấn lột được thì quay sang hành dân là chính...
Cứ mỗi lần, sau khi đến “xem” các phiên tòa xử các nhà dân chủ hoặc dân oan về, ngồi rãi thoải ở vườn hoa, họ lại trề miệng cong cớn đầy trào phúng:
- Ôi dào, trình độ, bản chất của cái gọi là “Tòa án tối cao nhân dân” tại Việt Nam là "càng trong bóng tối xử càng cao, càng ở mức cao xử càng tối" cho đến khi dân phải... nhăn răng ra mới thôi, như ông Cù Huy Hà Vũ, hay con bé Đỗ thị Minh Hạnh đới, 7 năm liền chứ ít à?
Lại một tiếng “ui dào” nữa:
- Ở Việt Nam mình nếu có xử tới xử lui, xử đi xử lại, sơ thẩm hay phúc thẩm thì các nhà dân chủ hay dân oan nhà ta cũng chỉ có một thứ tội duy nhất mà thôi, đó là tội "phá rừng" đúng không bà con?
Trong lúc cả tôi và mọi người ngơ ngác không hiểu thì người nọ chành miệng giải thích:
- Không đúng à, vì ở Việt Nam tòa án chỉ dùng " luật rừng" mà thôi.
Thế là tất cả cười tóa lên.