Người Hàn thương dân Việt

Ngô Văn

Thạch Thị Hồng Ngọc và người chồng Hàn quốc trong ngày cưới.

Vụ cô Thạch Thị Hồng Ngọc (20 tuổi) bị người chồng Hàn quốc 47 tuổi mắc bệnh tâm thần đâm chết một cách thảm thương tại Pusan vào ngày 08/07/2010 không chỉ đánh động lương tâm người dân Hàn quốc mà còn làm xao động dư luận các nước trong vùng. Báo chí và truyền hình Nhật đã liên tục đưa tin về vụ này để nói về các thảm trạng của những cuộc hôn nhân gượng ép. Theo các điều tra và thú nhận của thủ phạm thì bệnh trạng tâm thần của đương sự đã được giấu kín trong suốt giai đoạn “kiếm vợ”. Ngày 26 tháng 7, Tổng thống Lý Minh Bác đã lên đài truyền hình quốc gia gởi lời chia buồn sâu sắc đến gia đình nạn nhân và hứa sẽ đặc biệt quan tâm để ngăn chận những trường hợp tương tự như thế trong tương lai. Cụ thể là chỉ thị cho ban ngành chính phủ đi điều tra kỹ các trung tâm môi giới lấy vợ nước ngoài ở Hàn quốc, xét thật kỹ càng trước khi cấp chiếu khán nhập cảnh, và buộc các trung tâm môi giới phải cho biết hồ sơ bệnh trạng của cả 2 phía.

Trong khi đó từ phía nhà nước VN, người ta không thấy quan chức nào lên tiếng về chuyện này, ngoại trừ một vài câu của ông Nguyễn Tấn Dũng nói với Bộ trưởng Ngoại giao Hàn quốc tại Hà Nội vào ngày 23 tháng 7 nhân dịp hội nghị ASEAN mở rộng. Ông yêu cầu chính phủ Hàn quốc không được để tái diễn những trường hợp tương tự trong tương lai. Và thế là hết. Ông không có chỉ thị nào thêm cho các cơ quan Việt Nam.

Báo đài lề phải trên toàn quốc cũng có đưa tin về vụ này, nhưng chủ yếu là trình bày sự kiện chứ không đào sâu vào nguyên nhân. Họ cho đăng một bản tin nói về việc một hội Cựu chiến binh Hàn quốc đến chia buồn và ủy lạo 15 ngàn mỹ kim cho gia đình nạn nhân ở Cần Thơ. Bên cạnh đó, lại đưa tin khá lớn về chuyện 8 cô dâu Việt Nam tại Hàn quốc đưa gia đình về thăm quê ngoại với sự hỗ trợ tài chánh của công ty ôtô GM Daewoo Vidamco. Đọc loạt báo này, người đọc hẳn nhiên có ấn tượng là rất nhiều cô dâu Việt Nam sống hạnh phúc bên người chồng Hàn quốc, và vụ cô dâu Thạch Thị Hồng Ngọc chỉ là trường hợp cá biệt. Cả làng báo lề phải không dám đi ngược lại chính sách xuất cảng cô dâu hiện nay của Nhà nước. Một chính sách vẫn đang cho phép các công ty môi giới tiếp tục cách sắp hàng vài chục thiếu nữ Việt lõa lồ để từng gã đàn ông nước ngoài “chọn vợ”. Phẩm giá và số phận của những “người vợ” này đã được định đoạt ngay tại kiểu cách mua bán nô lệ thời Trung Cổ này.

Chính vì thế mà những câu chuyện khốn khổ của phụ nữ Việt trên đất Hàn đã nhiều đến độ đài truyền hình biến nó thành cả truyện kịch nhiều tập. Trước cô dâu Ngọc, đã có nhiều trường hợp cô dâu Việt Nam khác bị chồng Hàn quốc đánh cho đến chết. Tháng 6 năm 2007, cô dâu Huỳnh Mai (20 tuổi) bị chồng đánh gảy 18 cái xương sườn, chết ngay tại nhà mà chẳng ai biết. Tám ngày sau thi thể bốc mùi nên hàng xóm báo cho cảnh sát ập vào khám xét mới phát hiện ra thi thể của cô Mai. Dư luận Hàn quốc chấn động lớn vào lúc đó. Ông Kim, Giám đốc Trung tâm Bảo vệ người nước ngoài ở Hàn quốc nói rằng nếu cô Mai biết được văn phòng chúng tôi mà đến nhờ giúp đỡ thì sự việc chắc chắn sẽ khác.

Trước khi bị đánh chết, cô dâu Huỳnh Mai đã để lại 5 lá thư viết bằng tiếng Việt kể về những ngày buồn khổ khi sang Hàn quốc làm dâu. Trung tâm Bảo vệ người nước ngoài tại Hàn quốc đã cho dịch 5 lá thư này ra tiếng Hàn rồi đăng trên website để chỉ rõ những việc làm vô trách nhiệm của các công ty môi giới lấy vợ người nước ngoài và gióng lên một tiếng chuông cảnh tỉnh cho những ai có ý định lấy chồng Hàn quốc qua công ty môi giới. Trong tất cả 5 lá thư, cô Mai đều hứa với lòng mình là cố gắng hết sức làm tất cả mọi chuyện có thể làm được để trở thành người vợ hiền, mẹ tốt, một gia đình hạnh phúc, vậy mà chẳng hiểu tại sao hở một tí là bị chồng đánh đập thẳng tay. Bị đánh quá đến nổi cô Mai viết trong thư rằng nếu mà cho tôi được trở về nước thì tôi sẵn sàng tha thứ hết mọi chuyện.

Cũng theo Trung tâm này thì hiện nay Việt Nam là nước có số cô dâu tại Hàn Quốc đông nhất, lên đến trên 32 ngàn người. Chỉ trong năm ngoái, đã có khoảng 14 ngàn lần các cô dâu Việt Nam liên lạc với Trung tâm để nhờ giúp đỡ giải quyết chuyện bạo lực gia đình. Con số này đã tăng gấp 40 lần so với ba năm về trước. Giám Đốc Kim cho biết: “Trung tâm chúng tôi cũng đã liên lạc với đại sứ quán Việt Nam để đề nghị hiệp lực giải quyết, nhưng chỉ được đáp ứng bằng lời hứa chứ hành động thì không”.

Sau khi xảy ra vụ cô dâu Thạch Thị Hồng Ngọc bị chồng giết chết, báo chí Hàn quốc đã điện thoại đến phỏng vấn ông Trần Trọng Toàn, Đại sứ Hà Nội tại Seoul, nhưng lần nào cũng được trả lời là đi vắng hay đang bận công vụ. Cho đến nay, chưa có tờ báo nào phỏng vấn được ông.

Cũng cần nói thêm, tình trạng các cô dâu Đài Loan cũng chẳng sáng sủa gì hơn tại Hàn Quốc. Tuy nhiên các nạn nhân tại đây được sự trợ giúp tận tình của một văn phòng do các linh mục công giáo gốc Việt, giáo hội công giáo Đài Loan, và một số tổ chức phi chính phủ (NGO) sáng lập.

Trở lại sự việc tại Hàn Quốc, đáp ứng nguyện vọng của công chúng, Tổng thống Lý Minh Bác đã bắt tay vào việc điều tra kỹ để nghiêm phạt những trung tâm môi giới hôn nhân quốc tế nào đang vi phạm các quy định của chính phủ. Trong khi tại Việt Nam các công ty môi giới này hầu hết trực thuộc các cơ quan nhà nước và do cán bộ hay gia đình của họ đứng ra điều hành. Do đó, ít có hy vọng sẽ có gì thay đổi. Sau cái chết thảm thương của cô Thái Thị Hồng Ngọc thì hoạt động môi giới lấy chồng Hàn quốc có khựng lại đôi chút, nhưng nay đã hoạt động trở lại bên cạnh chiến dịch gia tăng tiếp thị, tạo ấn tượng của báo chí lề phải như đã nêu trên.

Đây là một lãnh vực mà Làng Báo Lề Trái có thể đóng góp hữu hiệu qua việc quảng bá sự thật và nối kết các nỗ lực giúp đỡ nhau, để góp phần giảm bớt số nạn nhân Việt trên đất người, và quan trọng hơn nữa, để bảo vệ phẩm giá của người phụ nữ Việt Nam và bảo vệ danh dự của Dân Tộc.