Nhớ Cù Huy Hà Vũ

Trần Khải Thanh Thủy

Kỷ niệm giữa tôi và anh không nhiều nhưng đậm đà và sâu sắc. Anh đã ấntôi thành... tượng trước màn hình vi tính khi đọc được lá đơn kiện “tên bọ xít” Nguyễn Tấn Dũng vì vụ bô- xít Tây Nguyên. Lá đơn không có chân mà nhảy tưng tưng khắp các trang mạng toàn cầu. Thực sự là một quả bom ngôn luận, làm “nổ” tung cả màn hình internet, khiến những cư dân mạng được một phen khoái tỷ. Nhiều người gọi điện thoại chia xẻ với tôi, giọng vui vẻ phấn khích cao độ:

- Hành xử như thế mới gọi là người chứ.

- Cả nước chỉ cần 100 Cù Huy Hà Vũ thôi là đủ “cù” bọn lãnh đạo nhà nước này... lăn quay ra rồi,

- ….

Cũng có người lại bảo:

- Sau này, người dân Việt Nam sẽ xóa tên thằng bố đi để đưa tên ông con vào. Không phải đường Cù Huy Cận nữa mà là đường Cù Huy Hà Vũ.

Nói xong, sợ tôi hiểu lầm, người “cựu chán binh” này còn cẩn thận “chua” thêm một câu:

- Xin lỗi, tôi không ưa bố cậu ta, nhưng tôi ủng hộ quan điểm, tư tưởng lập trường của cậu ta. Giá như năm 2006, cậu ta tự ứng cử chức bộ trưởng văn hóa mà được, thì bầu khí quyển cũng như môi trường văn hóa ở Việt Nam không đến mức ô nhiễm như thế này. Nhà nước cũng không thành nhà nát và bọn tàu khựa cũng không dám tụt quần nhau chạy lông nhông giữa thị xã Ninh Bình rồi cười hô hố với nhau như giữa chỗ không người. Chúng càng không dám cất tiếng “tỉu hà ma nị”* với người Việt Nam chúng ta. Chỉ vì cái lũ lãnh đạo bọ xít, đứng đầu là thằng Nguyễn Tấn Dũng mà đất đai hương hỏa của tổ tiên biến thành cục phân trong mắt bọn Trung Hoa khốn kiếp, bị hành hạ, giày xéo đủ kiểu.

Theo số điện thoại ghi trên đơn kiện, tôi gọi đến anh. Lập tức, một kẻ “bất mãn, khoác áo dân chủ” cũng là “kẻ suy đồi đạo đức làm tay sai cho các thế lực phản động ở nước ngoài” ** như tôi được anh nồng hậu tiếp đón. Anh em chúng tôi trở thành thân thiết từ ấy. Hầu như ngày nào cũng phải gọi điện thoại cho nhau “buôn” đủ các thứ chuyện, từ văn hóa, chính trị, đến văn học nghệ thuật, dân chủ, tự do, v.v. Thường tôi lặng yên nghe anh nói. Nơi anh, cả một suối nguồn hào phóng tri thức ào ra, không thể nào nói hết độ miên man sâu thẳm trong trái tim anh. Nếu nói như câu danh ngôn của nước ngoài nhận định: “Nói là gieo, nghe là gặt” thì tôi gặt được từ cánh đồng tri thức của anh khá nhiều. Không những thế, tôi còn được các “ thế lực thù đich” với nhà nước CHXHCNVN (viết tắt của cụm từ “chẳng hề xấu hổ chút nào vì ngu) tin cậy nhờ làm bà mối để se duyên giữa anh và họ. Bao giờ cũng thế, dù là 5 giờ sáng hay 11 giờ đêm, anh vẫn vui vẻ nhận lời tiếp chuyện. Sau đó lại gọi điện thoại “khoe” với tôi:

- Ôi anh trả lời khô cả cổ. 4 tiếng đồng hồ trên diễn đàn paltalk em biết không? Mọi người thay nhau đặt câu hỏi. Rất nhiều người hỏi anh rằng làm đơn kiện thủ tướng như thế có sợ không.

Và anh cười một tràng cười hồn hậu, sảng khoái rất hiếm thấy ở trí thức Việt Nam, rồi tự trả lời:

- Nếu biết sợ thì việc gì anh phải túm cổ áo lôi nó ra công đường kia chứ? Nó là cái thá gì, văn dốt võ dát, chỉ giỏi buôn lậu với bán tài nguyên thiên nhiên đất nước, có dám làm đối thủ với anh một cách đàng hoàng, chính đáng không? Hay lại phải chạy làng?

Không lâu sau đó tôi bị bắt. Tất nhiên người đầu tiên trong nước tôi gọi điện thoại tới là anh. Vì cú điện thoại này mà bọn “chó ác” phường Trung Phụng tịch thu điện thoại. Chúng sợ lộ kịch bản cũng như trò hề qúa lố của cái gọi là “công an...ăn dân” hoặc “đảng cộng sản Việt Ngu”; sợ chưa bày trò đã lộ vở.

Lại những ngày dài chờ đợi đến nén căng lồng ngực. Nỗi bồn chồn thảng thốt, sự hốt hoảng trước tương lai kéo đến làm nổ bùng cả thân xác. Giọng lưỡi cộng sản bủa vây và dồn ép tứ phía, đến mức quanh tôi toàn là những lời mơn trớn thô kệch, những thủ đoạn trắng trợn, bạo tàn:

- Chị cứ nhận đại là chị nóng tính đánh người đi. Đằng nào gia đình người ta cũng có đơn kiện rồi. Nếu chị tỏ ra biết điều chúng tôi sẽ cho chị về hòa giải dân sự. Chỉ đền tiền là xong!

Thật là miệng lưỡi cộng sản, đổi trắng thay đen đến thế là cùng. Cho dù con người đạo đức nổi loạn, nhưng cơ bắp yếu, thì tôi có thể làm gì nổi hai thằng côn đồ vừa nặng vừa trẻ, khỏe, cao to hơn hẳn tôi kia chứ? Sự thực ở đâu? Lô gíc ở đâu? Hay cái gọi là lô gíc, sự thực ở xã hội này đã bị sự dối trá, mị dân của ông Hồ tiêu diệt hết từ ngày 19-8-1945 rồi? Nếu có mảy may sống sót thì cũng bị âm binh của cái bọn “còn đảng còn mình” tiêu diệt nốt trong suốt những ngày dài còn lại?

Có cậu “chó ác” còn dạy bảo tôi:

- Chị cũng là người. Người ta cũng là người. Sao chị không gọi là anh ta, anh ấy cho tình cảm mà phải dùng từ côn đồ ở đây?

Chao ôi là đạo đức công an, đạo đức cách mạng! Chính chúng cố tình sai bọn nợ án đến “áp đáo tại gia”, giờ lại còn lên mặt dạy đời?! Có khác gì ăn cướp trắng trợn của các nhà “tư sản mại bản” Việt Nam sau 1954 (Miền Bắc) và 1975 (Miền Nam) lại gọi đó là “trưng thu dài hạn” không? Đã là dân Việt Nam, ngay cả các bà đội thúng bán bưng, có ai thoát khỏi sự “trưng thu” của lũ cướp ngày này không? Tuy thế, vẫn phải nể, phải sợ chúng nó. Dù có thấy tận mắt, nghe tận tai những việc làm đồi bại, ô trọc, đê tiện, bẩn thỉu của chúng nó, người ta vẫn phải quay mặt đi, không được gọi đúng tên sự vật.

Trong những tháng ngày dằng dặc uất hận, đau đớn đó, chính anh đã làm dịu bớt “hỏa diệm sơn” trong đầu tôi. Giữa tôi và anh, tuy không thật giàu kỷ niệm, nhưng kỷ niệm đã có thì bám rất sâu vào trí nhớ. Lần tôi đến nhà anh bị bọn cớm chìm, cớm nổi dàn quân theo dõi. Có tên đeo cả máy bộ đàm đứng chình ình ngay cửa văn phòng luật sư của vợ chồng anh ở 24 Điện Biên Phủ. Hồi đó, chị Hà lo sợ cuống cuồng, phải vội vã bắt taxi để tôi ra về, để lại tất cả bút bi, điện thoại, máy ảnh, túi đựng tài liệu, bài viết, v.v.

Có lần tôi được mọi người tin cậy gửi giấy mời anh đi Thái Lan để báo cáo về tình hình môi trường Việt Nam, được bao ăn bao ở, tham quan du lịch để mở rộng tầm mắt trong một tuần, vậy mà chỉ vừa đưa ra ý định anh đã lẳng lặng chối từ với lý do: “Anh đang rất bận, biết bao vụ án đang chờ anh, anh không thể phụ lòng tin của mọi người để bỏ đi, dù chỉ là một tuần”.

Thực sự người dân Việt Nam sau bao nhiêu năm sống đời cực nhọc, bị đảng hắt hủi, đã cạn kiệt niềm tin vào pháp luật Việt Nam. Kể từ vụ anh ngăn chặn bàn tay lông lá, thô bạo của chính quyền thành phố Huế trong việc lấy đất trên đồi Vọng Cảnh làm khách sạn, giữ lại nơi ở cho hàng nghìn anh em binh sĩ tại đài âm hồn, người dân đã bắt đầu coi anh như một vị Bao Công ở Việt Nam. Văn phòng luật sư của vợ chồng anh nườm nượp kẻ ra người vào nhờ giúp kêu oan. Dù vậy anh vẫn không quên mục đích lớn lao của mình là dùng kiến thức khoa học và luật bảo vệ môi trường để phản bác lại mọi lập luận cũ rích, nguy hiểm chết người của bọn người dốt nát, cố đấm ăn xôi đứng đầu nhà nước, cũng là phòng ngừa mọi tai họa do khai thác Bô xít tại Tây Nguyên gây ra. Chính vì thế, anh đã tự nguyện làm một người lính đi đầu, tràn đầy sinh lực và ý chí khi nộp đơn kiện tên bọ xít Nguyễn Tấn Dũng dốt nát, tham, hèn...

Ngày mẹ anh mất, tôi lại được các “thế lực thù địch” nhờ đưa vòng hoa viếng bác. Giữa hàng chục, hàng trăm vòng hoa lớn nhỏ của các cơ quan đoàn thể trong nước, còn có thêm hai vòng hoa của Hải Ngoại mà anh cố ý treo ngay cửa sổ thành xe, đó là Đài phát thanh Chân Trời Mới và đài Tiếng Nước Tôi.

Trên cơ sở đó, những bài viết của tôi về anh ra đời. Thật là những giây phút đẹp, cả tôi và anh cùng sáng tạo ra nhau, đồng điệu hòa hợp với nhau trong từng câu chữ, cũng là cùng nhịp điệu đấu tranh cho công cuộc dân chủ hóa ở Việt Nam. Vì vậy, vào trong lao rồi, trong tôi luôn khắc khoải niềm tự tin dân dã: “Anh sẽ không bỏ mặc tôi, sẽ chủ động làm một số việc để giúp tôi, từ việc thuê luật sư để bảo vệ tôi trước tòa, cũng như viết bài bênh vực tôi, lật tẩy trò ngụy tạo dối trá mà lũ chó cắn càn vu khống, đến nhà an ủi mẹ tôi- một nạn nhân điển hình của chế độ cộng sản Việt Nam, cùng con gái thứ hai của tôi nữa... Cháu bé mới 11 tuổi đầu, bao nhiêu lần phải khóc lặng người vì chứng kiến cảnh bố mẹ bị cả đại đội chó ác đến nhà “mời” đi...và giam cầm một cách vô cớ. Một mình cháu trong căn nhà rộng rênh hoang vắng, sợ người của đảng và nhà nát xã hội chủ nghĩa hơn sợ ma. Căn nhà đã trở thành“điểm đen”, bị đôi mắt cú vọ của tất cả hệ thống chính quyền phường Trung Phụng, từ công an, bảo vệ, dân phòng nhòm ngó, khiến ai cũng ngán. Chỉ có anh mới dám làm cá kình giỡn sóng, mãnh hổ đi ngược chiều, đại bàng bay ngược gió, bay qua mặt chó ác và giặc đảng, tìm đến an ủi, động viên mẹ già và con dại của tôi.

Đầu tháng 11-2010, tôi nhận tin anh bị bắt. Vừa kịp nghe chồng tôi thông báo: “Anh Vũ bị bắt rồi” tôi đứng đờ người. Sự kiện xảy ra ngoài tất cả những điều tôi có thể hình dung. Mặt tôi tái nhợt, hai mắt tối sầm, tôi vội vàng bíu chặt lấy mép bàn gần đó để khỏi khuỵu ngã. Thế là lại thêm một con người dũng cảm nữa phải tiếp nhận đòn thù của đảng. Quả là trong xã hội đảng trị này, cuộc sống của mỗi người không bao giờ hết tai nạn, nhất là những người đồng lòng, đồng tâm chống lại cái ác, cái xấu do đảng đẻ ra.

Nguyễn Tấn Dũng, một kẻ khốn nạn nhất trên thế giới này, phạm tội buôn lậu và biển thủ công quỹ, đi đêm với tàu cộng, càng leo cao càng lộ nguyên vẹn thói đam mê quyền lực, sẵn sàng tiêu hủy nốt chút lương tâm cuối cùng, quyết ra lệnh bắt anh bằng được: “Mày cậy hiểu biết có chữ, cậy cái bóng của người cha “khai quốc công thần” mà kiện tao à? Luật của mày là luật của các nước dân chủ, tiến bộ, không thích hợp với luật rừng của Việt Nam con ạ. Ở nước nào thì phải chịu ăn mắm ngóe của nước đó. Dù nó có tanh lộn mửa cũng phải bịt mũi khen thơm. Mày lại dám nho nhoe, chê mắm thối, đòi ăn các loại mắm dân chủ ngon lành, thơm tho à? Tao sẽ cho mày chết sặc trong hũ mắm thối đó. Xem tao sẽ tiêu diệt phẩm giá, nhân cách, danh dự, lòng tự hào của mày trong ngục tù ra sao? Còn tao, một kẻ đốn mạt, háo sắc, nhưng khôn ngoan, biết dùng tiền buôn lậu để kê chỗ đứng, cũng như lợi dụng mọi kẽ hở của lề luật để ngoi lên, dùng mọi thủ đoạn để tiếm chức, đoạt quyền, đã tiến đến chức vị này rồi, thì không có tai họa nào chạm vào tao được, nghe chưa? Đó gọi là chân lý, là nguyên tắc bất biến trong thời đảng trị này. Chân lý thuộc về kẻ mạnh, văn hóa thuộc về kẻ yếu. Đảng là ai, đảng là tao nè... Tao tuy là Ba Dũng nhưng rất thuộc bài từ hồi chú Sáu Búa*** để lại. Mày lại định làm Hoàng Minh Chính thứ hai hay sao?”

Trở lại trại giam, nơi tôi đang phải chống trả quyết liệt với căn bệnh mất ngủ, nay lại phải cắn răng ức chế cảm xúc của mình. Trong ánh sáng lờ mờ của ngọn đèn huỳnh quang treo tít nơi trần nhà, gương mặt anh, cương nghị, linh hoạt, dữ dằn hiện ra, ám ảnh tôi suốt những tháng ngày dài bị giam hãm... Từ nét vẽ tài hoa của anh về người vợ hiền Dương thị Hà, đến nét vẽ xuất thần về đại tướng Võ Nguyên Giáp – thần tượng một thời của anh…; Bao nhiêu việc anh làm, từ ứng cử đại biểu quốc hội, đến bộ trưởng bộ văn hóa thông tin...; Việc anh cương quyết không làm đơn xin vào đảng lần thứ hai (vì quyết tâm bảo vệ lẽ phải và sự hiểu biết của mình), cũng như không cho phép thành phố được tự tiện biến nhà anh thành nhà lưu niệm Xuân Diệu khi không hỏi ý kiến anh và mẹ anh, … Bao nhiêu kỷ niệm thiêu đốt, không chỉ trong những ngày tù dằng dặc mà cả thời gian tôi được xổ lồng tung cánh, bay đến miền đất hứa, tự do, dân chủ ngập tràn.

Qua theo dõi các câu chuyện kể của chị Hà mỗi lần vào thăm anh tại trại 5 Thanh Hóa, cũng là nơi đã giam tôi 14 tháng trời, tôi biết anh không được khỏe. Vào tù cộng sản, nơi sự thiếu thốn, ô nhiễm, nghèo, đói hiện lên trong từng chi tiết nhỏ mọn của cuộc sống, với áp lực của tuổi 53, anh đau yếu luôn, nhưng về bản chất, tôi biết anh không bao giờ là một kẻ yếu hèn. Lấy kinh nghiệm từ bản thân, tôi tin anh sẽ có một kết cục tốt đẹp, đó là sau những mất mát nặng nề, cuộc sống sẽ được tổ chức lại. Những người quả cảm như anh sẽ không bao giờ đơn độc, đã có cả hàng rào nhân ái khắp trong và ngoài nước bao bọc quanh anh, các tổ chức nhân quyền trên thế giới vẫn nhắc về anh, tôn vinh và ca ngợi lòng quả cảm của anh. Từ Human Rights Watch đến Ký giả không biên giới, mạng lưới nhân quyền Việt Nam v.v.

Bao nhiêu bài viết về anh được tung lên mạng, cũng bao nhiêu bài hát vang lên ca ngợi người con ưu tú của Tổ Quốc. Ngay cả Giáo Sư Ngô Bảo Châu, một người tốt nghiệp Đại học tại Pháp như anh, cũng từng khẳng định “anh là người không tầm thường. Như Hector người thành Troy, như Turnus người Rutuli hay như Kinh Kha người nước Vệ”. Giáo sư Châu còn viết: “Ông Vũ không hề sợ hãi khi phải đối mặt với số phận của mình mà ngược lại, đã làm mọi thứ để được đối mặt với số phận, để hoàn thành sứ mệnh của mình trong cuộc đời này".

Sứ mệnh của anh là dám vượt lên những cám dỗ tầm thường của cuộc sống, bỏ qua cả sự ham muốn sống để đi đến cùng những giá trị tinh thần của mình.

Ngày 1-11-2011, tại trụ sở Liên Hiệp Quốc ở New York, Trung tâm Luật bảo vệ môi trường đã cho phổ biến đến tất cả các đại biểu của 196 nước thành viên, một thông cáo báo chí: “Ủy ban Giám sát việc bắt giữ vô căn cứ của Liên Hiệp Quốc đã phát hiện việc bắt giam nhà hoạt động xã hội- Tiến sỹ luật Cù Huy Hà Vũ là vô căn cứ, vi phạm Điều 9 và Điều 19 của Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị, mà Việt Nam là một thành viên. Ủy ban yêu cầu chính quyền Việt Nam trả tự do cho ông Cù Huy Hà Vũ và cho ông quyền được hưởng bồi thường”.

Tin vui trên đến với toàn thể người dân Việt Nam giữa những ngày bà con giáo xứ Thái Hà xuống đường. Nhân Thiên hợp nhất( Người với Trời sắp hợp làm một ) sớm muộn gì chúng cũng sẽ phải thả anh ra thôi. Cho dù cố tình đeo mặt nạ, đẽo lưỡi gỗ, làm ngơ trước mọi cáo buộc thì Trung tâm Luật bảo vệ môi trường (Environmental Defender Law Center) và Ủy ban Giám sát việc bắt giữ vô căn cứ (Working Group on Arbitrary Detention) của Liên Hiệp Quốc sẽ lột mặt nạ và kéo lưỡi gỗ của chúng ra trước hàng tỷ cặp mắt của 195 quốc gia khác. Phen này chúng có chạy đằng trời.

Hãy tin ở luật nhân quả anh nhé!

Sacramento đêm 22/11/2011

TKTT

— -

* “Tỉu hà ma nị” là câu chửi tương đương với “Đ. mẹ mày”.

** “Bất mãn, khoác áo dân chủ” và “Kẻ suy đồi đạo đức làm tay sai cho các thế lực phản động ở nước ngoài” là 2 tựa đề trong số hàng loạt bài vở của các bồi bút trên báo đảng viết về tôi trong thời gian đó.

*** Sáu Búa là biệt danh của Lê Đức Thọ